Dieta FODMAP polega na ograniczeniu lub wyeliminowaniu produktów bogatych w substancje fermentujące, takie jak poliole oraz mono-, di- i oligosacharydy. Ich spożywanie może powodować wzdęcia i bóle brzucha, uczucie przelewania. Co gorsza, znajdziemy je zarówno w warzywach jak i owocach, ale też produktach mlecznych czy zbożowych. Przyjrzyjmy się zatem bliżej czym jest dieta FODMAP.
Czym jest dieta low FODMAP?
FODMAP (z ang. F – fermentable, O – oligosaccharides, D – disaccharides, M – monosaccharides, A – and, P – polyols) to dieta polegająca na ograniczeniu produktów bogatych w krótkołańcuchowe węglowodany, które są trawione w przewodzie pokarmowym, ale słabo w nim wchłaniane, przez co podlegają fermentacji przez bakterie okrężnicy, a to z kolei prowadzi do wzdęć i bólów brzucha. A zatem dieta fodmap polega przede wszystkim na zastąpieniu produktów bogatych w duże ilości FODMAP produktamio niskiej zawartości fodmap.
Dieta low FODMAP to dieta eliminacyjna, która składa się z kilku etapów. Najczęściej wygląda to tak, że produkty bogate w FODMAPs wyklucza się na okres 2-8 tygodni (I etap), a następnie stopniowo, pojedynczo się je wprowadza – II etap trwa od 8 do 12 tygodni. III etap to personalizacja diety. Jej celem jest stworzenie indywidualnego menu, które będzie oparte na jak najmniejszej ilości ograniczeń. W tym celu wprowadza się produkty, które wcześniej zostały zidentyfikowane jako niepowodujące dolegliwości. Dietę FODMAP warto opracować przy wsparciu dietetyka i stworzyć przykładowe menu lub po prostu zamówić catering dietetyczny. Oczywiście efekty takiej diety zależą od stopnia jej przestrzegania.
U osób cierpiących i borykających się z problemami trawiennymi, bardzo pomocna będzie dieta low fodmap. Aby ułatwić sobie przejście na taką dietę, powinniśmy się zastanowić nad cateringiem dietetycznym, który ułatwi nam spożywanie odpowiednio przygotowanych posiłków. Menu i posiłki jakie oferują firmy cateringowe jest różnorodne i bogate w produkty zawierające które można spożywać podczas diety fodmap.
Diety fodmap mogą występować w różnych wariantach kalorycznych. Dzięki temu osoby przy zespole jelita drażliwego mogą wybrać dietę low fodmap odpowiednią dla siebie.
Zespół Jelita Drażliwego a dieta FODMAP
Badania wykazały, że dieta FODMAP jak najbardziej sprawdza się u osób ze zdiagnozowanym zespołem jelita drażliwego, ponieważ redukuje takie objawy jak: wzdęcia, uczucie przelewania czy uczucie parcia na stolec. Jak najbardziej mogą po nią sięgać również pacjenci z nieceliakalną nietolerancją glutenu oraz cierpiący na chorobę Leśniowskiego – Crohna.
Zespół Jelita Drażliwego (z ang. IBS – Irritable Bowel Syndrome) jest chorobą często spotykaną, która dotyka nawet kilkunastu procent dorosłych osób, w tym najczęściej kobiet. Z zasady objawia się:
- bólami brzucha, które występują po posiłkach i mają charakter skurczowy
- biegunkami, zaparciami lub też ich naprzemiennym występowaniem
- nudnościami, zgagami, odbijaniem się
- wzdęciami powodującymi gazy
- dolegliwościami bólowymi, które pozornie nie są związane z układem pokarmowym
- zaburzeniami nastroju, a nawet permanentnym uczuciem zmęczenia.
Najskuteczniejszym sposobem na walkę z Zespołem Jelita Drażliwego jest właśnie dieta low FODMAP. Jeśli nie mamy czasu na opracowanie takiej diety, wówczas warto zastanowić się nad cateringiem dietetycznym – catering dieta FODMAP, najlepiej ze sprawdzonego miejsca, polecanego przez znajomych lub takiego, które ma bardzo dobre opinie wystawione przez innych zamawiających.
Dieta low FODMAP – co można jeść?
Dieta low FODMAP polega na wykluczeniu wielu produktów spożywczych, co jednak nie zmienia faktu, iż powinna ona być prawidłowo zbilansowana. A zatem musi w niej znaleźć się odpowiednia ilość witamin i minerałów, oraz węglowodanów, białe i tłuszczy – zgodnie z zasadami określonymi w normach żywienia.
Zacznijmy od tego czego powinniśmy unikać w tej diecie ze względu na wysokiej zawartości FODMAP, a będą to produkty:
- bogate w fruktozę: owoce (jabłka, gruszki, brzoskwinie, mango, arbuz, owoce suszone, owoce z puszki w syropie, soki owocowe), miód, słodycze, syrop z agawy, syrop kukurydziany;
- bogate w laktozę: mleko, przetwory mleczne (jogurty, towarów, mleko w proszku, maślanka, mleko kondensowane, ser mascarpone, ricotta, kwaśna śmietana, bita śmietana, lody);
- bogate w oligosacharydy: warzywa (warzywa kapustne, brokuły, kapusta, szparagi, buraki, kiełki brokułu, karczochy, por, cebula, czosnek, koper włoski, patisony, groszek), zboża (pszenica, jęczmień, ryż – w dużych ilościach), orzechy nerkowca i pistacje, nasiona roślin strączkowych, rośliny strączkowe;
- bogate w poliole: owoce (wiśnie, jabłka, morele, brzoskwinie, gruszki, śliwki, śliwki suszone, arbuz, awokado), warzywa (kalafior), grzyby, słodycze, słodziki (ksylitol, sorbitol, mannitol, maltitol).
Wymienione powyżej produkty w diecie low fodmap jak najbardziej można zastąpić:
- owocami takimi jak: banany, maliny, borówki, jagody, truskawki, pomarańcze, cytryny, grejpfruty, limonki, kiwi, winogrona, melony czy ananasy;
- warzywami takimi jak: pomidory, ogórki, marchewka, seler, sałata, papryka, kukurydza, dynia, szczypiorek, cukinia, bakłażan, kabaczek, bataty, kiełki bambusa;
- mlekiem i produktami mlecznymi bez laktozy, mleku kokosowym, mozzarellą, parmezanem, brie, cheddarem, serem szwajcarskim, mlekiem migdałowym:
- produktami zbożowymi bezglutenowymi, kasza gryczana, płatki owsiane, komosa ryżowa;
- substancjami słodzącymi takimi jak: cukier trzcinowy, biały cukier, syrop klonowy, glukoza, stewia, aspartam, syrop glukozowo fruktozowy;
- orzechami i nasionami takimi jak: migdały, orzechy włoskie, orzeszki ziemne, piniowe, makadamia, pekan, ziarna sezamu, pestki dyni, nasiona słonecznika.